Tăng cường quản lý than trôi

Bộ Công Thương vừa ban hành Thông tư 13/2016/TT-BCT quy định về quản lý than trôi, bao gồm: hoạt động thu gom, mua, bán than trôi và khối lượng, chất lượng, giá thu mua than trôi.

Theo đó, nguyên tắc quản lý là than trôi ngoài phần dành để đáp ứng nhu cầu sử dụng trực tiếp của người thu gom (nếu có), chỉ được phép tiêu thụ theo hình thức bán trực tiếp cho đơn vị thu mua. Việc thu mua than trôi của TKV và Tổng công ty Đông Bắc là hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, chủ yếu nhằm giảm tổn thất tài nguyên than, góp phần ngăn chặn tình trạng kinh doanh than trái phép.

Khối lượng, chất lượng than trôi làm căn cứ thanh toán giữa đơn vị thu mua và người thu gom được xác định trên cơ sở thỏa thuận giữa người thu gom và đơn vị thu mua, căn cứ tiêu chuẩn chất lượng than theo TCVN hoặc TCCS; trường hợp hai bên không thỏa thuận được thì xác định bằng các trang thiết bị, phương tiện của cơ quan giám định được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận.

Giá thu mua than trôi là giá bán (chưa có thuế GTGT) của TKV, Tổng công ty Đông Bắc cho các hộ sử dụng trong nước do TKV, Tổng công ty Đông Bắc xây dựng và công bố cho từng chủng loại than theo TCVN hoặc TCCS tương ứng, sau khi đã trừ đi các chi phí và các khoản thuế mà TKV, Tổng công ty Đông Bắc phải nộp theo quy định.

Bộ Công Thương nêu rõ TKV, Tổng công ty Đông Bắc có trách nhiệm lựa chọn các đơn vị trực thuộc, công ty con có đủ điều kiện, năng lực để giao thực hiện nhiệm vụ thu mua than trôi và thông báo rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng của địa phương.

Đồng thời chỉ đạo đơn vị thu mua (trên cơ sở phối hợp với chính quyền địa phương nơi đơn vị hoạt động) lựa chọn điểm thu mua và cách thức thu mua than trôi phù hợp với điều kiện cụ thể của từng khu vực, đảm bảo thuận tiện cho người thu gom và thông báo công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng của địa phương.

Bên cạnh đó công bố công khai giá thu mua than trôi tại các điểm thu mua. Thanh toán tiền mua than cho người thu gom bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản theo quy định, nhưng không chậm quá 5 ngày làm việc kể từ ngày mua, bán than. Rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy chế, quy định nội bộ để ngăn chặn, xử lý nghiêm và triệt để hiện tượng móc nối, tuồn than ra bên ngoài để tiêu thụ dưới danh nghĩa than trôi.

Bộ Công Thương yêu cầu mỗi năm 2 lần (sáu tháng đầu năm và cả năm) lập báo cáo riêng về tình hình thực hiện công tác thu mua than trôi gửi Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có than trôi, Bộ Công Thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường (thời hạn gửi báo cáo chậm nhất sau 15 ngày của kỳ báo cáo).

Tổ chức, cá nhân thu gom than trôi có trách nhiệm đăng ký hoặc khai báo với Uỷ ban nhân dân phường, xã nơi có than trôi về việc tham gia thu gom và chỉ tiến hành thu gom khi được Uỷ ban nhân dân phường, xã xác nhận. Khi bán than trôi thu gom được cho đơn vị thu mua phải xuất trình xác nhận của Uỷ ban nhân dân phường, xã về nguồn gốc than thu gom.

Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có than trôi cần chỉ đạo các cơ quan chức năng phối hợp với TKV, Tổng công ty Đông Bắc kiểm tra, phát hiện và xử lý kịp thời những trường hợp vi phạm quy định về thu gom, mua, bán và quản lý than trôi.

Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 25/8/2016.